Kanunu Medeninin 211-236 ncı maddeleri hükümlerine nazaran mal ortaklığı umumî, mahdut ve evlendikten sonra iktisap olunacak mallara şamil olmak üzere üç şekilde tesis olunabilecektir.
Mal ortaklığı usulünün evlenme mukavelesiyle kabul edileceği Medenî Kanunumuzun 211 inci ve bu mukavelelerin şahsı salise karşı hüküm ifade etmesi için noterce tescil ve ilân ettirilmesi 237 nci maddelerinde ve tescilin kocanın ikametgâhı noterlik tarafından icra edileceği 239 uncu maddenin birinci ve evliliğin devamı sırasında yazılan evlenme mukavelelerinin mahkemenin de tasvibine iktiran etmesi lüzumunu 173 üncü maddenin ikinci fıkrasında yazılıdır. 642 nci maddenin üçüncü fıkrasında “Karı koca malları hakkındaki usul icabı olarak vukubulan mülkiyet tebdilleri sicilli mahsusuna kayıt ve ilân edilmesini müteakıp re’sen tapu siciline kaydolunur.” denilmektedir. Binaenaleyh idarelerimizce bu bapta yapılacak muamele noterler tarafından tescil ve ilânı müteakıp tevdi olunacak bukabil mukavelelerin bidayeten şeklini ve evliliğin devamı sırasında yapılmış ise mahkemece tasvip olunup olunmadığını tetkik etmekten ve ortaklık umum veya mahdut mallara şamil ise sicilli emlâk nizamnamesinin neşir ve tebliğine kadar bu hususta ortaklığa dahil mahallerin tapuda mukayyet bulunduğunu zabıt defteri tarih ve numaralarını mahalle, kariye, mevki, sokak ve numaralarını dercetmek suretile ve mukaveleden bahisle bir zabıtname tanziminden ve her gayrimenkul kaydının mülâhazat hanesine bu zabıt tarih ve numarasını ortaklık kaydiylebirlikte şerh ve işaret olunmasından ve mukavelenamenin evrakı müsbite olarak hüsnü muhafaza edilmesinden ibarettir. Ortaklık mükteseb mallara münhasır bulunursa bunun için bidayeten zabıtname tanzimine hacet olmayıp iktisap vaki oldukça karı ve koca namına ortaklık kaydının ilâvesi suretile teşmili ve şu kadar ki ortaklığa dahil gayrimenkullerin ferağ rehin ve taksimi gibi t asarruf muamelelerinin ifası için bilâhare müracaat vukuunda karı ve kocanın her ikisinin de takrirlerinin istima olunması iktiza edeceği müdürler encümenince müttehaz karar icabından olup buna göre muamele ifası muvafık bulunmuş olmakla mümasili ahvalda bu veçhile muamele icrası ve bu tahriratı umumiyeden leffen gönderilen….adedinin de mülhakat tapu memurlarına tebliği tamimen beyan olunur.
Müdürü Umumî
